Toetsen bespreken in de klas

Toetsen bespreken met Learnbeat

De toetsweek zit erop. Het nakijken is eindelijk achter de rug. Het was weer een hele klus. Toch is het nog niet helemaal voorbij. Om de toetsweek goed af te sluiten bespreek je de toetsresultaten met je leerlingen. Hoe zorg je dat jouw leerlingen verder kijken dan het cijfer?

Geschreven door
Maj Hansen

Waarom toetsen bespreken?

Het cijfer dat nu voor de leerlingen ligt is een puur kwantitatieve beoordeling. Dit geeft vooral aan of een leerling gezakt of geslaagd is. Hieruit kunnen leerlingen alleen de vage conclusie trekken ‘dat ze beter moeten leren’. Maar hoe doe je dat, ‘beter leren’? Om antwoord op deze vraag te geven is het belangrijk om bewust de tijd te nemen om terug te blikken. Ook al heb je als docent een strakke planning en moet je eigenlijk door met het volgende hoofdstuk. 

Vertel het verhaal achter hun cijfer

Probeer je leerlingen mee te nemen in hoe hun cijfer tot stand is gekomen. Hoe til je die 5,2 de volgende keer naar een 7? Daarvoor moet je inzoomen op de stof. Waarom is het antwoord op een bepaalde vraag fout gerekend? Welke onderdelen misten in het antwoord en hoe kunnen leerlingen het de volgende keer beter formuleren? Welke denkstappen missen nog? Met gerichte tips krijgen je leerlingen wel antwoord op de vraag ‘beter leren, hoe doe je dat?’. 

Laat leerlingen reflecteren op het leerproces

Zorg dat je niet alleen de inhoud van de toets evalueert, maar ook het leerproces. Laat je leerlingen reflecteren op de volgende zaken:

  • Hoelang hebben ze geleerd;
  • Hoe hebben ze het leren voor de toets aangepakt;
  • Wat zouden ze het de volgende keer anders doen?

Op basis hiervan kun je je leerlingen elkaar tips laten geven voor het leren. Dat kan ook met een vakoverstijgende aanpak. Werk je met Learnbeat? Maak hier dan een aparte reflectieactiviteit voor. Of gebruik bijvoorbeeld het portfolio.

Geef je leerlingen de leiding

Geef je leerlingen een actieve rol in de toetsbespreking. Dan merk je vast dat het een stuk efficiënter gaat. Inventariseer klassikaal welke opgaven je leerlingen willen bespreken. Vervolgens stel je expert-leerlingen aan. Zij leggen in groepjes aan hun klasgenoten uit hoe ze deze opdrachten hebben aangepakt. Als je met Learnbeat werkt kun je voor dit soort leeractiviteiten ook de peer feedback functie gebruiken. Het voordeel is dat dit anoniem gebeurt en iedereen zowel feedback geeft als ontvangt.

Formatief evalueren bij formatieve en summatieve toetsen

Misschien wordt er op jouw school al formatief geëvalueerd. Maar vaak draait het in de toetsweek toch weer om de klassieke toets voor een cijfer. Docent Nederlands Marjolein Mantelaers zocht daarom naar een manier om de summatieve toets formatiever te maken. Daarbij liet ze haar leerlingen een evaluatieformulier invullen om ze zo aan te zetten tot reflectie op het leerproces. Het is een voorbeeld van hoe je een formatief element aan kunt brengen bij het nabespreken van een summatieve toets.

Het belang van feed forward bij toetsen

Als je het goed aanpakt komt daar ook feed forward bij kijken. Op basis van de resultaten kun je leerlingen vertellen waar ze nu staan. Maar daarna komt de vraag ‘hoe kom ik verder?’. Dit is het onderdeel feed forward uit de cyclus van formatief evalueren. Je geeft je leerlingen concrete tips en aanwijzingen om te oefenen met de onderdelen die ze nog niet goed beheersen. Als je met Learnbeat werkt kun je hiervoor adaptieve leerroutes inzetten. Ook kun je aan de hand van de resultaten als docent differentiatie aanbrengen in je lessen of je instructie aanpassen om zo te cateren naar de behoeftes van je leerlingen.

Maak tijd voor het bespreken van toetsen

Kortom: je kunt op verschillende manieren met je leerlingen de toetsweek evalueren. Door de focus te verleggen van de zak/slaagbeslissing naar het (formatieve) leerproces laat je je leerlingen verder kijken dan het cijfer. Laat je leerlingen inzien dat het leren zelf ook iets is wat ze kunnen trainen. Daarbij kunnen learning analytics je helpen.

Ervaar de voordelen van Learning Analytics

Wil jij de eerste stappen zetten met Learning Analytics? Deze checklist helpt je op weg. Vraag hem hier gratis aan. 

Zo haal je in Learnbeat een per ongeluk verwijderde vraag zelf uit de prullenbak.

Elke maand de laatste nieuwtjes en tips over digitaal onderwijs in je mailbox?