Bronnen van anderen in de klas gebruiken, hoe zit dat?
Het goede nieuws is dat er onder het auteursrecht een speciale uitzondering wordt gemaakt voor het onderwijs, oftewel de ‘onderwijsexceptie’. Dit komt doordat het materiaal in het klaslokaal niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt. Je mag dus veel artikelen, filmpjes, podcasts etc. gebruiken zonder daar speciaal toestemming voor te vragen, zolang dit materiaal voor gebruik binnen de school bestemd is.
Jouw school levert elk jaar een bijdrage aan het Reprorecht. Hierdoor mag je bijvoorbeeld enkele artikelen uit kranten of tijdschriften kopiëren en uitdelen in de klas, zonder dat je toestemming van de auteur nodig hebt. Je mag echter niet hele tijdschriften of kranten verspreiden. Twijfel je of je een bron wel of niet kunt gebruiken? Op de website van Onderwijs & Auteursrecht staat een handige wegwijzer.
Er bestaat ook veel openbaar lesmateriaal onder de Creative Commons-licenties. Met deze licenties stelt de auteur een aantal gebruiksvoorwaarden vast, bijvoorbeeld dat er een bronvermelding bij gezet moet worden als je het materiaal overneemt. Als je zo’n licentie tegenkomt, lees die dan goed door om te controleren hoe je het materiaal mag gebruiken.
Ik heb zelf lesmateriaal gemaakt, wat zijn mij rechten?
Als jij lesmateriaal maakt, is dat materiaal ook beschermd onder het auteursrecht. Dat betekent dat anderen niet zomaar jouw materiaal mogen overnemen, tenzij je daar expliciet toestemming voor geeft.
Als het onderdeel van je functie is om lesmateriaal te maken, dan ligt het auteursrecht meestal bij jouw school. Als jij naast je werk als docent besluit om lesmateriaal te maken, ligt het auteursrecht bij jezelf. Spreek vooral goed af met je school of sectie hoe dit is geregeld. Zo voorkom je problemen als je jouw zelfgemaakte lesmateriaal mee wil nemen naar een eventuele nieuwe baan op een andere school.
Auteursrecht in de digitale leeromgeving
Binnen een digitale leeromgeving zoals Learnbeat gelden dezelfde regels als binnen de onderwijsexceptie. Let er wel op dat op het moment dat je jouw materiaal openbaar zet en dus deelt met andere scholen, hier geen auteursrechtelijk beschermd materiaal tussen zit. Als jij bijvoorbeeld een mooie module hebt gemaakt over gedichten en deze buiten jouw school wil delen, heb je daar eerst schriftelijke toestemming van de uitgeverij waar het gedicht is verschenen voor nodig.
Ook heb jij zelf als maker van digitaal lesmateriaal bepaalde rechten. Als andere docenten jouw materiaal willen overnemen of verspreiden, hebben ze daar jouw schriftelijke toestemming voor nodig. Op de website van de Auteursbond kun je meer lezen over wat jouw rechten precies zijn.
