Leesbevordering door schoolbreed lezen: 7 praktische tips

door Suzanne op 10 maart 2025

<span id="hs_cos_wrapper_name" class="hs_cos_wrapper hs_cos_wrapper_meta_field hs_cos_wrapper_type_text" style="" data-hs-cos-general-type="meta_field" data-hs-cos-type="text" >Leesbevordering door schoolbreed lezen: 7 praktische tips</span>

Iedereen die in het onderwijs werkt zal dit beamen: goed (begrijpend) kunnen lezen is van belang binnen alle schoolvakken. Dat het er slecht voorstaat met de leesprestaties van leerlingen, is dan ook een probleem dat ons allemaal aangaat. Daarom is het belangrijk om er met zijn allen een oplossing voor te vinden. Maar hoe kun je het oefenen met leesvaardigheid nou goed integreren in jouw lessen? Dit blog geeft 7 praktische tips om het leesplezier in de klas te vergroten, ook bij jouw vak.

Tip 1: Maak lezen een onderdeel binnen alle vakken

Het lezen van boeken, fictie in het bijzonder, is niet alleen nuttig bij Nederlands of de moderne talen. Het kan ook goed toegepast worden binnen zaakvakken zoals geschiedenis, aardrijkskunde of maatschappijleer. Fictie kan lastige onderwerpen dichter naar de belevingswereld brengen van de leerling, waardoor ze er een beter begrip voor kunnen ontwikkelen. Denk bijvoorbeeld aan klimaatfictie tijdens aardrijkskunde, een historische roman over de Tweede Wereldoorlog tijdens geschiedenis of boeken met diversiteit of racisme als thema voor maatschappijleer. Natuurlijk hoef je niet een heel boek te lezen tijdens de les: gebruik fragmenten of korte verhalen om het behapbaar te houden.

Inspiratie nodig? Neem een kijkje in de modules van Learnbeat Leest. Doordat je de modules makkelijk kunt arrangeren en vragen toevoegt of verwijdert, zijn deze bij meerdere vakken inzetbaar.

Tip 2: Voer een schoolbreed leeskwartier in

Hiervoor heb je misschien wat overredingskracht nodig tegenover je collega’s, maar voer een schoolbreed leeskwartier of -halfuur in. Om de liefde voor lezen aan te wakkeren en van lezen echt een gewoonte te maken, zal je als gehele school hieraan moeten werken. Plan dus wekelijks een moment waarin leerlingen zelf een boek meenemen en jullie als hele school samen lezen. Zo train je bovendien de concentratievaardigheden van je leerlingen.

Tip 3: Laat leerlingen boeken lezen waar ze enthousiast van worden

Stel niet te hoge eisen aan de boeken die leerlingen kiezen en laat ze verschillende genres en vormen ontdekken. Natuurlijk is het belangrijk dat leerlingen op het vereiste niveau kunnen lezen, maar leesplezier is minstens net zo belangrijk. Hierbij werkt positieve feedback beter dan negatieve feedback. Benadruk dus vooral welke boeken de leerlingen wél mogen lezen en probeer geen negatief waardeoordeel te geven over hun eigen suggesties. Als ze een boek uit hebben waar ze enthousiast over zijn, kun je bovendien vergelijkbare boeken aanraden die ze net wat meer zullen uitdagen.

Wil je meer weten over hoe je verschillende soorten boeken tijdens de les kunt gebruiken?
Lees dan ons blog over hoe graphic novels jouw les kunnen verrijken!

Tip 4: Doe zelf ook mee!

Als docent ben jij hét voorbeeld voor je leerlingen. Doe daarom zelf ook mee en pak er een boek bij op het moment dat jouw leerlingen gaan lezen. Dit werkt niet alleen als een ontspannend moment tijdens je drukke werkdag, maar je kunt ook je leerlingen beter adviseren. Op het moment dat jij enthousiast over een boek vertelt, spoor je leerlingen aan om iets vergelijkbaars te proberen. Want: zien lezen, doet lezen.

Tip 5: Kies voor verwerkingsopdrachten passend bij jouw vak

Laat leerlingen het gelezen hoofdstuk, verhaal of boek verwerken op een manier die bij je vak past. Denk aan het beantwoorden van een essayvraag of het uitvoeren van een brononderzoek bij geschiedenis. Een ander idee is om leerlingen in groepjes op te delen en allemaal een stuk te laten lezen uit bijvoorbeeld De antwoorden op de grote vragen van Stephen Hawking of een ander (populair)wetenschappelijk boek. Vervolgens kunnen ze hun bevindingen presenteren tijdens natuurkunde of algemene natuurwetenschappen. Op die manier laat je leerlingen creatief omgaan met de stof en kun je daarna verder gaan verdiepen.

Tip 6: Laat je adviseren in de bibliotheek of door je collega’s

Niet iedereen is een expert als het om literatuur gaat. Laat je daarom adviseren door de leesconsulenten bij de bibliotheek of door collega’s die veel literaire boeken lezen. Zij weten vaak precies welke titels bij welk onderwerp of thema passen. Ook kunnen zij je helpen met het bedenken van opdrachten om het leesmateriaal in je les te verwerken.

Tip 7: Varieer tussen klassikaal en individueel lezen

Hoewel individueel lezen veel voordelen heeft, is het soms handig om leerlingen actiever te betrekken bij het lezen. Zorg daarom voor een goede combinatie tussen individueel en klassikaal lezen. Je kunt zelf fragmenten voorlezen, maar ook je leerlingen aan het werk zetten. Laat ze bijvoorbeeld omstebeurt een alinea voorlezen. Hierdoor verbreden ze hun woordenschat en oefenen ze ook vaardigheden als klassikaal spreken en goed articuleren.

Plan een gratis gesprek in

Wil je meer tips voor leesbevordering? Plan een gratis en vrijblijvend gesprek met Learnbeat voor onderwijskundig advies.

Plan een digitale afspraak

Vorige blog

← Gericht oefenen voor het CSE: effectieve voorbereiding op het eindexamen met het resultatenscherm in Learnbeat

Volgende blog

Hoe laat je jouw les beter aansluiten bij de belevingswereld van je leerlingen? 5 tips →

Leesbevordering door schoolbreed lezen: 7 praktische tips

Tip 1: Maak lezen een onderdeel binnen alle vakken

Tip 2: Voer een schoolbreed leeskwartier in

Tip 3: Laat leerlingen boeken lezen waar ze enthousiast van worden

Tip 4: Doe zelf ook mee!

Tip 5: Kies voor verwerkingsopdrachten passend bij jouw vak

Tip 6: Laat je adviseren in de bibliotheek of door je collega’s

Tip 7: Varieer tussen klassikaal en individueel lezen

Plan een gratis gesprek in

Bekijk ook

6 tips om je leerlingen te motiveren voor leesvaardigheid

Hoe graphic novels de Nederlands les verrijken en plezier vergroten

Eindig je online les met deze 6 knallende afsluiters

Learnbeat