leerling maakt effectief-het-opgegeven-huiswerk-op-laptop

4 tips voor effectief huiswerk opgeven

Scholen gaan op verschillende manieren om met huiswerk. Sommige scholen zijn op de volledig huiswerkvrije toer, maar op de meeste is klassiek huiswerk nog de norm. En dat is niet zo gek, want uit onderzoek blijkt dat huiswerk zorgt voor betere leerprestaties. Maar dan moet het wél aan een aantal voorwaarden voldoen. Om te zorgen dat huiswerk ook echt bijdraagt aan de leerprestaties, kun je deze vier tips inzetten voor effectief huiswerk opgeven.

Geschreven door
Maj Hansen

1. Leg uit waarom leerlingen huiswerk moeten maken

Soms is oefenen, oefenen, oefenen de enige manier om iets onder de knie te krijgen. Maar dit is niet altijd even leuk voor leerlingen. Daarom is het belangrijk dat zij het grotere plaatje zien. Als leerlingen begrijpen wat het nut is van het huiswerk, zijn ze sneller bereid het te maken. 

Geef daarom een reden voor de opdrachten die je meegeeft. 

Gaat het om zelfstandig oefenen met bekende stof? Of voorbereiding op nog te behandelen stof? Maak dat duidelijk. Vertel bijvoorbeeld: ‘jullie moeten eerst hiermee oefenen voordat we verder kunnen met de volgende stap’. Of, ‘door de opdrachten te maken kunnen we uitvinden waar je nog moeite mee hebt’. Zo evalueer je als docent ook of het huiswerk dat je opgeeft wel nuttig is. En dat je het niet meegeeft omdat jij dat als docent elk jaar zo doet.

2. Geef altijd feedback

Als leerlingen braaf hun huiswerk hebben gemaakt, is het natuurlijk een anticlimax als daar in de les geen aandacht voor is. Voor de leerlingen die het wel gemaakt hebben, kan dit ‘niet eerlijk’ voelen. En voor de leerlingen die het niet gedaan hebben is er de volgende keer geen reden om het wél te doen. Bovendien is aangetoond dat feedback de leerprestaties verbetert. Inventariseer: hebben je leerlingen het begrepen? Snappen ze alle tussenstappen? Evalueer wat goed en wat minder goed ging. Wat vonden je leerlingen het moeilijkst? Waren er ook opdrachten die ze leuk vonden om te maken? De feedback moet je leerlingen inzicht geven in hun eigen leerproces, zodat ze weten waar ze naartoe werken. Zo maak je het huiswerk onderdeel van formatief evalueren.

Feedback op het huiswerk is ook feedback voor de docent
Door huiswerk te bespreken of na te kijken kun je als docent reflecteren op je manier van lesgeven. Als een groot deel van de klas iets nog niet heeft begrepen, weet jij vervolgens wat je nog eens moet herhalen. Je krijgt zo ook zicht op wat juist klassikaal en wat beter individueel behandeld kan worden. Werk je met Learnbeat? Dan zie je als docent in één oogopslag wie zijn huiswerk heeft gemaakt en hóé.

3. Zorg voor actieve verwerking

Leerlingen onthouden stof beter als ze er actief mee bezig zijn geweest. Dat houdt in: niet alleen lezen en luisteren, maar vooral veel doen. Laat je leerlingen bijvoorbeeld zelf vragen formuleren over de stof, met uitwerking. Zo worden ze gedwongen boven de lesstof te staan en denken ze er op een andere manier over na.

Flipping the classroom
Misschien werk je wel met de methode flipping the classroom. Dan draai je de volgorde om: leerlingen bereiden thuis de stof voor, door bijvoorbeeld een filmpje te kijken van de docent die iets uitlegt. In de les is er dan tijd voor het ‘huiswerk’: de verwerking en toepassing van de stof. Dit zorgt voor meer effectieve benutting van de klassikale tijd. Je leerlingen zijn actiever in de les, doordat ze kunnen samenwerken, discussies voeren en vragen stellen – allemaal onder de begeleiding van de docent.

De rol van ouders bij huiswerk
Het is niet de bedoeling dat je als ouder een verlengstuk van de docent wordt. Mochten ouders toch graag hun kinderen willen helpen met het huiswerk, dan zijn er een aantal dingen die ze kunnen doen. Het gaat dan niet zozeer om de inhoud, als om de vorm. Want je kunt van ouders niet verwachten dat ze als experts extra uitleg geven. Maar wat ouders wel kunnen doen, is bijvoorbeeld overhoren, maar dan op een informele manier: vraag aan de leerling om iets samen te vatten of kort te presenteren aan de ouder, die daar reactie op geeft. Of ze kunnen helpen met het maken van een planning.

4. Houd het huiswerk haalbaar

Het is belangrijk dat het huiswerk niet te moeilijk, maar ook niet te makkelijk is. Als een opdracht te ingewikkeld is, zullen leerlingen moeite hebben om het af te maken zonder hulp. Maar het moet ook wel uitdagend genoeg zijn om interessant te blijven. 

Daarnaast is het belangrijk om niet te veel huiswerk op te geven. Leerlingen moeten ook nog tijd overhouden voor sport en ontspanning. Dus: houd het huiswerk zo kort en krachtig mogelijk. Dan zorg je dat de meeste leerlingen het ook afmaken en zo de stof verwerken. Het zou in dat kader waardevol zijn om als school een overkoepelend huiswerkbeleid te maken en als geheel te zorgen voor een gebalanceerde workload.

Evalueer het nut, de vorm en de haalbaarheid van huiswerk

Kortom, als je huiswerk opgeeft aan je leerlingen zijn 4 dingen belangrijk:

  1. maak huiswerk zinvol voor je leerlingen
  2. zorg voor terugkoppeling
  3. laat leerlingen actief de stof verwerken
  4. maak het huiswerk haalbaar

Op deze manier zorg je ervoor dat huiswerk zin heeft en bijdraagt aan betere leerprestaties.

Huiswerk opgeven met de studieplanner

Als je met Learnbeat werkt, kun je de studieplanner inzetten voor het opgeven van huiswerk. Hiermee maak je een overzichtelijk weekplan voor je lessen, en weten je leerlingen precies welke opdrachten ze moeten maken. Ook zien jij en je leerlingen hierin precies wat al af is en wat nog gemaakt moet worden.

Benieuwd naar de studieplanner?

Vraag hier een speciaal Learnbeat proefaccount aan voor de studieplanner

Zo haal je in Learnbeat een per ongeluk verwijderde vraag zelf uit de prullenbak.

Elke maand de laatste nieuwtjes en tips over digitaal onderwijs in je mailbox?