Learning analytics werkt als een kompas voor leerlingen; het legt de regie over hun voortgang bij henzelf.

Zelfregie en learning analytics: 4 dingen die we kunnen leren van het hoger onderwijs

Tieners zijn berucht: hun prefrontale cortex is nog niet volledig ontwikkeld. Het plannen gaat nog niet zo soepel. Toch mogen we ze met de juiste hulpmiddelen best wat meer vrijheid geven. Laten we het hoger onderwijs als voorbeeld nemen voor het VO. Studenten werken daar grotendeels zelfstandig. Ze kiezen zelf hoe ze leren. Hun voortgang is inzichtelijk voor henzelf en begeleiders door learning analytics. Laat leerlingen op de middelbare school ook alvast een beetje proeven van deze zelfregie. Als ze maar een richtlijn hebben, waardoor ze weten waaraan ze kunnen werken.

Geschreven door
Maj Hansen

Zo doen ze het op het hoger onderwijs

Learning analytics kan deze richtlijn voor zelfregie bieden. Tot nu toe is vooral het hoger onderwijs de kartrekker op het vlak van learning analytics. Zo focust SURFnet in hun onderzoek naar de bijdrage van learning analytics voor onderwijs op maat alleen op instellingen in het hoger onderwijs. En de VU gaat next level met student analytics. Specifiek voor studenten dus. 

En nu… op de middelbare!

Er wordt gesproken over studierendementen, BSA en potentiële uitval. Maar op de middelbare school gaat dat waarschijnlijk net even anders. Leerlingen hebben minder vrijheid en nog niet zoveel verantwoordelijkheden. Toch kan het voortgezet onderwijs ook veel voordelen halen uit de manier van dataverzameling.

Zelfregie in het voortgezet onderwijs op 4 manieren

Hoe interessant zou het zijn om middelbare scholieren, net als studenten in het hoger onderwijs, meer zelfregie te geven? Op de Savornin Lohman werken ze daar al naartoe. Geef leerlingen meer inzicht in hun eigen prestaties en ook de middelen om die prestaties op te schroeven. 

Hieronder gaan we in op 4 dingen die we kunnen leren van het hoger onderwijs. Namelijk: meet studiegedrag over meerdere jaren, integreer learning analytics in je onderwijsontwerp, biedt duidelijkheid over voortgang en geef feedback in context.

1. Meet studiegedrag over meerdere jaren

Op het hoger onderwijs worden er al gegevens verzameld vanaf het moment dat de student zich nog aan het oriënteren is op de studiekeuze tot zijn afstuderen. Voor leerlingen op de middelbare is zo’n langere tijd meten ook nuttig. Er gebeurt een hoop in de jaren dat ze op school zitten. Ze ontwikkelen zich op persoonlijk vlak en qua studiegedrag. 

Inzicht voor leerling en docent

Dan is het handig dat de gegevens door de jaren heen beschikbaar zijn. Als ze bijvoorbeeld naar een andere klas gaan, een jaar blijven zitten of van havo naar vwo gaan. Struikelblokken zijn dan ook inzichtelijk voor de nieuwe mentor of docent. En de leerling kan zien wat er beter gaat dan vorig jaar en waar hij zelf aan moet blijven timmeren.

2. Integreer learning analytics in je onderwijsontwerp

Zorg dat learning analytics een structureel onderdeel wordt van de lessen en de feedback. Natuurlijk zal het nooit de docent vervangen, maar het kan wel een wezenlijke ondersteuning zijn. Als je het analyseren van de data afstemt op de andere aspecten van het lesontwerp, dan weten leerlingen en docenten ook precies wat ze eraan hebben. Learning analytics heeft namelijk het meeste potentieel als de momenten van feedback verbonden zijn met de dagelijkse lespraktijk. Dan geef je de leerling ook een eerlijke kans om zelf de regie te nemen.

3. Duidelijkheid over voortgang

Studenten én leerlingen vinden duidelijkheid over de voortgang essentieel. Dat blijkt uit onderzoek van de VU naar de mening van studenten over learning analytics. Jurgen Enser, docent op het Assink Lyceum, vertelt over het werken in een digitale leeromgeving: “Mijn leerlingen vinden het fijn dat ze in Learnbeat direct zien wat hun resultaten zijn”

Duidelijkheid over de volgende stap

Het onderstreept nog een keer hoe leerlingen denken. Ze willen weten of de moeite die ze gestoken hebben in hun werk zich uitbetaalt. Met learning analytics krijgen leerlingen niet alleen snel hun cijfers, maar ook inzicht in wat die resultaten betekenen. Namelijk: waar je nog mee moet oefenen.

4. Geef feedback in context

Learning analytics kan studenten automatisch feedback geven. Maar als die feedback negatief is, dan krijgen ze misschien het idee dat ze moeten stoppen. Het is daarom belangrijk dat je als docent ook oplet bij het geven van feedback. Het kan net het verschil maken bij iemand die geneeskunde wil studeren maar scheikunde laat vallen omdat dit vak hem niet ligt. Terwijl feedback bedoeld moet zijn als stimulatie om beter te worden. De docent is de sleutel daarin: die kan de feiten vertalen naar een menselijke boodschap. “Je presteert nu niet goed genoeg” wordt dan “als je dit en dit verandert, haal jij wel een voldoende”.

Verantwoordelijkheid voor het leerproces

Met learning analytics biedt je leerlingen de kans zelf verantwoordelijkheid te nemen in het leerproces. Ook geïnspireerd door het voorbeeld van het hoger onderwijs? Download de checklist.

Ervaar de voordelen van Learning Analytics

De checklist helpt je op weg met learning analytics. Vraag hem hier gratis aan.

Zo haal je in Learnbeat een per ongeluk verwijderde vraag zelf uit de prullenbak.

Elke maand de laatste nieuwtjes en tips over digitaal onderwijs in je mailbox?