[Interview] Handige handleiding tegen hacken van Daniël Verlaan
“Naaktfoto’s honderden meisjes gedeeld in groot wraakpornonetwerk”, “Vooral Nederlandse jongeren nonchalant op internet”… Elke dag verschijnt er wel een bericht over het gevaar van onveilig internetten. Daniël Verlaan is ‘Techjournalist’ bij RTL en schreef het lesmateriaal ‘Laat je niet hack maken’. “Het is belangrijk dat jongeren weten hoe internet werkt en welke gevaren er op de loer liggen. Als je weet wat criminele hackers willen, kun je jezelf daartegen wapenen”, zegt hij in een interview met Learnbeat.
Waarom is de handleiding Laat je niet hack maken geschikt voor scholieren?
Verlaan: ‘Het internet speelt een grote rol in onze samenleving. Daarom is het belangrijk dat jongeren leren er op een veilige manier gebruik van te maken. Het grootste gevaar loop je namelijk wanneer je niet weet hoe het werkt.
De meeste hackers zijn goedwillende hackers. Voor hen hoef je niet bang te zijn. Zij speuren naar kwetsbaarheden op het internet en lossen ze op. Zo behoeden ze ons voor criminele hackers die je bankrekening willen plunderen of je paspoort jatten.’
Welke fouten maken jongeren als het gaat om onveilig internetgebruik?
‘Wat opvalt is dat jongeren een te makkelijk wachtwoord gebruiken en dat zelfde wachtwoord óók nog eens voor meerdere diensten inzetten. Voor een hacker is het wachtwoord makkelijk te kraken en vervolgens kan hij ermee op andere diensten inloggen. Zo kan hij bijvoorbeeld bij foto’s op een Apple- of Google-account. Op die manier komen criminele hackers bijvoorbeeld aan naaktfoto’s van jonge vrouwen.
Daarnaast zie je dat jongeren heel veel delen op social media. Een jongen plaatst trots een bericht dat hij geslaagd is voor zijn rijexamen en post meteen een foto van zijn rijbewijs op Instagram. Dat moet je natuurlijk nooit doen, want die foto kan gebruikt worden voor identiteitsfraude.
Wat je ook wel eens ziet is dat vriendinnen wachtwoorden van social media met elkaar delen, zodat ze lieve berichtjes op elkaars tijdlijn kunnen zetten. Niet doen! Een vriendschap kan een keer op ruzie uitlopen en ineens staat er een superstom bericht op jouw Instagram dat iedereen kan zien.’
Wat moeten leerlingen absoluut weten over hacken?
‘Je leest in de media vooral over criminele hackers. Die richten zich met name op banken, overheden en grote bedrijven. Daar hoeven jongeren eigenlijk niet bang voor te zijn. Het gevaar ligt meer in het gedrag van jongeren zelf. Wat vaak gebeurt is dat jongeren illegaal spelletjes downloaden. Een internetcrimineel kan daarin een gijzelvirus – ook wel ransomware genoemd – hebben verstopt. Met het installeren van het spelletje halen jongeren een virus binnen dat de bestanden op je computer “gijzelt” en pas weer vrijgeeft als je geld betaalt. Door illegale games te downloaden heb je jezelf dus in de problemen gebracht.’
Heb je nog tips die jongeren helpen bij veilig internetten?
‘Ik heb 3 belangrijke tips:
Tip 1: Gebruik een wachtwoordbeheerder. Dat is een soort digitale kluis waarin je al je wachtwoorden kunt opslaan. Vervolgens hoef je nog maar één hoofdwachtwoord te onthouden. Zorg er dan wel voor dat dit een sterk wachtwoord is.
TIP 2: Schakel voor de grote diensten die je gebruikt, zoals Facebook, Snapchat en Google, tweestapsverificatie in. Dat klinkt ingewikkeld, maar is het niet. Wanneer je je gebruikersnaam en wachtwoord hebt ingevoerd wordt gevraagd een code in te voeren. Die code verschijnt op je telefoon. Ook al heeft een hacker je wachtwoord, hij kan nog steeds niet inloggen. Tweestapsverificatie moet je zelf inschakelen. Googel op een dienst en “tweestapsverificatie” en je vindt uitleg waar en hoe je dat moet instellen.
TIP 3: Installeer een goede virusscanner op een Windows-computer. Ik raad Kaspersky Anti-virus, BitDefender of ESET Security aan. Als je niet in staat bent om ervoor te betalen, kun je het beste het gratis Avast of AVG downloaden en installeren’.
Aan de slag met ‘Laat je niet hack maken’
Zijn jouw leerlingen hackerproef? Voeg de handleiding ‘Laat je niet Hack maken’ toe aan jouw klassen en wapen jezelf en je leerlingen tegen criminele hackers. Heb je nog geen Learnbeat? Vraag hier jouw Learnbeat proefaccount aan met deze lesbrief, zonder dat je ergens aan vastzit.