Docent en vlogger Meneer van Empel over de voordelen van vloggen in het onderwijs
We schreven al eerder over vloggen in het onderwijs. Hoe je vloggen in combinatie met het portfolio kunt gebruiken om creativiteit te stimuleren bij je leerlingen, en op welke manieren je het vloggen in kunt zetten in de les. Maar vloggen is niet alleen een leuke digitale werkvorm voor je leerlingen: dat kan jij als docent ook! Om eens te horen hoe dit eraan toe gaat in de praktijk spraken wij met Robbert van Empel, geschiedenisdocent en IT coördinator op het Teylingencollege Noordwijkerhout. Robbert maakte lange tijd vlogs voor zijn geschiedenislessen onder de naam Meneer van Empel. Wij vroegen hoe hij het vloggen in het onderwijs heeft ervaren.
Aanknopingspunt voor gesprek
Maar eerst even dit: misschien vraag jij je af waarom je als docent zou gaan vloggen. Wellicht vind je dat niet passen bij een serieuze les of denk je dat het geen efficiënte vorm is van lesgeven. Maar toch is het de moeite waard om je er eens in te verdiepen. Het kan namelijk juist heel goed de gewone les aanvullen. Zo zijn er docenten die vlogs gebruiken voor Q&A’s met de leerlingen. Ook in het hoger onderwijs worden vlogs gebruikt als aanknopingspunt voor een gesprek in de les. Door dit medium te gebruiken sluit je aan bij de belevingswereld van de leerling. Robbert van Empel vertelt hier meer over.
Een extra band met de leerling
Robbert vertelt hoe hij op het idee kwam voor het vloggen: “Het doel was om leerlingen in aanraking te laten komen met geschiedenis op straat. Maar zodra je aan vloggen begint, dan loopt zoiets uit de hand.
Het werd voor mij een manier om met de leerlingen een extra band te krijgen. Het materiaal dat ik heb gemaakt in de vlogs, gebruik ik nog steeds in mijn lessen.
Het maken van nieuwe vlogs zelf heb ik inmiddels opgegeven, omdat het te veel tijd koste”.
Vloggen is geen instructiefilmpje, maar iets persoonlijks
Omdat het zo’n persoonlijke touch heeft, moet je als docent wel open staan voor die informele manier van communiceren. Robbert zegt daarover: “Een vlog is in essentie iets voyeuristisch. Mensen kijken naar het persoonlijke leven van iemand en willen dat blijven volgen. Om een vlog succesvol te maken, moet je dus iets van je persoonlijke leven laten zien. Doe je dat niet, dan is het puur een instructiefilmpje. Dat kan ook effectief zijn, maar het is iets anders dan vloggen.”
De muren van het klaslokaal doorbreken
Vlogs zijn een goede manier om voorkennis te activeren of de interesse van je leerlingen aan te wakkeren voor een nieuw onderwerp. “Via mijn vlogs kan ik de muren van het klaslokaal doorbreken.” vertelt de docent geschiedenis. “Ik laat zien wat je in je omgeving tegen kunt komen en koppel dat aan de lessen. Zo heb ik bijvoorbeeld een hek bij de oude rechtbank in Utrecht laten zien. Het hek dat je zag bestond uit oude fascistische elementen, wat nogal opmerkelijk is bij een oude rechtbank. Ik gebruik de vlog vervolgens als aandachtstrekker om de leerling te interesseren voor de aankomende lessen.”
Vlogs wakkeren de interesse van leerlingen aan
Op die manier zorg je dus dat je leerlingen zich willen verdiepen in wat jij te vertellen hebt. Robbert zegt daarbij dat de vlogs het beste werken als leerlingen ze uit eigen wil bekijken. “De vraag komt dan vanuit de interesse van de leerling, waardoor de leerling beter gaat leren”. Daarom is het ook geen verplicht materiaal of onderdeel van het huiswerk. De reacties van zijn leerlingen zijn heel positief. “Mijn leerlingen vinden het jammer dat ik geen nieuwe vlogs meer maak. Elk jaar vragen leerlingen me weer of ik er meer wil maken.”
Nieuwe mogelijkheden door het vloggen
Ook zijn collega’s reageren positief op de vlogs van Robbert. “Sterker nog, omdat ik kon laten zien hoe je kunt omgaan met leerlingen via sociale media, ben ik door de stichting (waarvoor ik werk) benaderd om te helpen bij communicatie richting leerlingen en ouders. Dit heeft uiteindelijk ertoe geleid dat ik nu ook werkzaam ben als IT coördinator voor mijn school.”
Door het vloggen zijn er nieuwe deuren open gegaan en nieuwe mogelijkheden ontstaan. Robbert heeft er zelfs weer nieuwe inspiratie door gekregen: “Ook zijn er door mijn vlog veel leuke gesprekken ontstaan tussen mij en mijn collega’s over onderwijs. Dat ben ik inmiddels gaan opnemen via mijn podcast De Woonkamer Show.”
Al met al is mijn werk door het vloggen veel afwisselender geworden. Hierdoor kan ik mijn interesse voor onderwijs, sociale media, IT en mijn passie voor geschiedenis combineren.
Aansluiten bij de leefwereld van de leerling
Er is natuurlijk een groot verschil tussen klassikaal uitleg geven in de klas, en een facultatieve vlog op YouTube zetten. Toch vertelt Robbert: “Ik denk dat vloggen van grote meerwaarde is. Het sluit zeker aan bij de leefwereld van de leerling.” Maar dat betekent ook een investering.
Nadeel: het is tijdrovend
“Helaas kost vloggen veel tijd. Je moet eerst bedenken wat je gaat opnemen, vervolgens moet je het monteren, op YouTube zetten en het ook nog eens bekend maken via diverse sociale kanalen.
Het zou waardevol zijn als je als docent tijd krijgt om dit soort dingen verder te ontwikkelen.”
Leerlingen kunnen het terugkijken, wanneer en zo vaak als ze willen
Daar staat tegenover dat de tijd die je erin steekt zich ook weer uitbetaalt. Want het grote voordeel is dat, in tegenstelling tot ‘live’ uitleg, leerlingen een filmpje net zo vaak terug kunnen kijken als ze willen. Je kunt je materiaal dus altijd hergebruiken.
Gouden tip voor vloggen in het onderwijs: begin klein
We vragen Robbert of hij nog tips heeft voor docenten die beginnen met vloggen. “Begin klein. Het is heel verleidelijk om dagelijks te willen vloggen, met dure apparatuur en met mooie effecten. Het nadeel is dat dit veel tijd kost en dat je dat op de lange termijn niet gaat volhouden (naast een normale baan). Begin dus klein, maak eens in de twee weken een vlog met je telefoon en besteed niet te veel aandacht om het zo mooi mogelijk te monteren. Het belangrijkste is dat je consistent blijft vloggen en dat het leuk blijft om te doen.”
Ervaar zelf de voordelen van vloggen
Ben je ook enthousiast geworden over vlogs in de klas? Probeer het een keer uit voor een themales of het begin van een project, en gebruik de tips van Robbert. Kijk voor inspiratie en ideeën op de website van de lerarenagenda. En wil jij juist je leerlingen aan het vloggen zetten? Lees dan de blog ‘8 lesideeën voor vloggen in de klas’.
Over Robbert
Robbert van Empel is docent in het voortgezet onderwijs, websitebouwer en YouTuber.
Niet soggen maar vloggen
Het handboek vertelt jou en je leerlingen stap voor stap hoe je een vlog in elkaar zet. Vraag hem hier gratis aan.
