3 x differentiëren in de les
De kans is groot dat jij als docent zelf al regelmatig differentieert in de les; bewust of zonder dat je daar zelf bewust mee bezig bent. Het doel van differentiëren is zoveel mogelijk aansluiten bij wat een leerling nodig heeft. Daarmee help je een leerling stappen te zetten in zijn leerproces. In deze blog leggen we 3 manieren van differentiëren uit die je zelf kunt toepassen in de les.
Differentiëren in de les, doe jij dat al?
Vaak gebeurt het automatisch. Leerlingen mogen bijvoorbeeld kiezen uit vijf onderwerpen voor een presentatie of werkstuk. Of je laat een paar uitblinkers zelf bepalen welk huiswerk ze maken. Anderen reik je een stappenplan aan als hulpmiddel bij het oplossen van een vraagstuk. Allemaal voorbeelden van cateren naar de individuele behoeftes van je leerlingen.
Inspelen op verschillen tussen leerlingen
Differentiëren betekent dus dat je rekening houdt met verschillen tussen leerlingen. Bijvoorbeeld verschillen in leerstijl, leertempo, niveau of persoonlijke voorkeuren. Aandacht hiervoor verbetert het leerproces en vergroot de motivatie van je leerlingen.
3 manieren van differentiatie
Je kunt op oneindig veel manieren differentiëren. Wat de beste manier is bepaal je zelf. Als docent weet jij welk leerdoel je wilt behalen. Daarnaast ken jij je leerlingen en hun behoeftes het beste.
Pas jij de volgende vormen al toe in je lessen?
1. Tempodifferentiatie
Bij tempodifferentiatie houd je rekening met het verschil in leertempo of verwerkingssnelheid van leerlingen. Sommige leerlingen hoeven bijvoorbeeld niet alle opdrachten te maken. Of je laat leerlingen hun eigen planning maken en zelf bepalen wanneer ze bepaalde leerstof verwerken.
2. Differentiëren in instructie
In de praktijk maken veel docenten onderscheid in instructie tijdens de les. Op basis van gemaakt werk of een formatieve toets deel je de groep in tweeën of drieën. Wie de lesstof beheerst gaat zelfstandig aan het werk. De rest krijgt instructie. Leerlingen die nog vragen hebben of de stof nog niet in de vingers hebben krijgen verlengde instructie. Zijn leerlingen al gewend aan deze manier van werken? Laat hen dan zelf beslissen tot welke instructiegroep ze horen. Dat bevordert hun eigenaarschap over hun eigen leerproces.
3. Differentiëren in verwerking
Op basis van beheersingsniveau kun je leerlingen makkelijkere, gemiddelde of moeilijkere opdrachten geven. Of laat je leerlingen kiezen tussen een paar practicumopdrachten waarvan ze verslag doen aan de rest van de klas. Een keuze in verwerkingsvorm kan natuurlijk ook. De ene leerling leert het meeste door een presentatie over een onderwerp te geven, de ander maakt er liever een werkstuk of mindmap van. En zo kun je op allerlei manieren en om verschillende redenen differentiëren in de les. Je kunt leerlingen laten kiezen of ze in groepjes werken of alleen. De een steekt meer op van een film over een geschiedkundig onderwerp, terwijl de ander er liever een boek over leest. De een maakt opdrachten het liefst meteen in de les, de ander kan zich thuis beter concentreren.
Hoe begin je met differentiëren?
Het helpt om jezelf de volgende vragen te stellen wanneer je meer wil differentiëren.
- Leent dit leerdoel zich voor differentiatie?
- Kan ik mijn leerlingen keuzemogelijkheden geven om hen te motiveren?
Differentiëren met Learnbeat
Learnbeat ondersteunt verschillende manieren van differentiatie. Veel verwerkingsstof is adaptief, waardoor automatisch gedifferentieerd wordt. Maakt de leerling de opdrachten goed? Dan krijgt hij moeilijkere opdrachten aangeboden. En andersom: heeft een leerling moeite met bepaalde opdrachten, dan krijgt hij meer op dit onderwerp aangeboden om te oefenen. Maar er is meer mogelijk.
Onbeperkt uploaden van multimedia
Met de digitale leeromgeving Learnbeat kun je leerlingen makkelijk laten kiezen hoe zij lesstof verwerken. Alle bestandstypen worden ondersteund. Leerlingen kunnen een foto uploaden van een poster die ze gemaakt hebben. Ze kunnen een audiofragment inspreken, een film of een digitale presentatie maken. Uploaden kan onbeperkt; er zit geen limiet aan.
De Studieplanner
In de studieplanner kun je met kleuren makkelijk aangeven wat je verwacht van de verschillende groepen. Zo weet elke leerling wat hij moet doen. Als docent bepaal jij zelf of je differentieert op basis van niveau, verwerking of leerstijl.
Wil je zelf bekijken hoe je met Learnbeat kunt differentiëren in de les? Vraag hier je gratis proefaccount aan en probeer zelf hoe het werkt.
